Update over de dolfijnen | Hoorzitting in de commissie Dierenwelzijn
Vlaams Parlement – Op woensdag 6 maart kwam de commissie dierenwelzijn samen in het Vlaams Parlement in het kader van een hoorzitting. Verschillende sprekers zouden hun ideeën en aanbevelingen geven rond het ontwerp van decreet dat Els Ampe enkele weken geleden instuurde als adaptatie op de Codex Dierenwelzijn, in juli voorgesteld door minister van Dierenwelzijn Ben Weyts. Bite Back volgde de hoorzitting als gast in het parlement.
De Codex
In de nieuwe wetten rond dierenwelzijn – een herziening was broodnodig, daar de vorige wet van 1999 dateert – viel er eindelijk een beslissing rond het Boudewijn Seapark, het laatste dolfinarium van België. Artikel 21 van de Codex werd een verbod op het houden van dolfijnen (en andere walvisachtigen), maar een uitzondering werd eveneens voorzien voor het Boudewijnpark als laatste exploitant. Het park mag open blijven, krijgt enkel een fok- en importverbod opgelegd wanneer het zes of meer dolfijnen bezit, moet tegen 2027 een buitenbad voor de dolfijnen bouwen, en wordt vanaf dan om de 10 jaar geëvalueerd. (Lees hier meer over wat de Codex zegt over de dolfijnen.)
Onafhankelijk parlementslid Els Ampe (vroeger lid van Open Vld) ging niet akkoord met dit artikel uit de codex, en stelde in oktober 2023 enkele wijzigingen voor. Lees het volledige ontwerp van decreet hier.
(De volledige Codex raadpleeg je hier.)
Ontwerp van Decreet
Samenvattend pleit het ontwerp voor:
- meer ruimte voor de dolfijnen (1000 m2 per dolfijn ipv de huidige totale oppervlakte van 700 m2);
- een aanpassing van de acrylwanden van de bassins naar een meer absorberend materiaal, dat ervoor zou zorgen dat geluidsgolven minder/niet worden teruggekaatst en dat de dieren zo gespaard worden van veel overlast;
- een absoluut invoer- en kweekverbod (waar er nu enkel een verbod geldt wanneer er nog zes dolfijnen aanwezig zijn, bij minder dolfijnen wordt dit opgeheven);
- meer inspanningen van het Boudewijnpark zelf om de dolfijnen over te brengen naar een sanctuary ( – zoals er eentje in opbouw is in Griekenland);
- meer evaluaties voor het Boudewijn Seapark en de mogelijkheid tot het verhuizen van de dolfijnen naar een operationele sanctuary, en dit reeds vanaf 2025 (ipv 2037).
De hoorzitting
Aan het woord kwamen Michel Vandenbosch van Gaia, Lars van den Ham (directeur van het Boudewijn Seapark), Martin Boye (president van de EAAM, de European Association for Aquatic Mammals), Koen Margodt (ethicus aan de UGent), Jane Goodall (biologe en oprichter van verschillende sanctuaries voor chimpansees; opgenomen videoboodschap), Nadine Buys (vicevoorzitter Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn) en Isabella Clegg (consultant dierenwelzijn rond dolfijnen & dolfinaria). Elk gaven ze hun ideeën over het wetsvoorstel.
- Nadine Buys gaf een overzicht van de inspanningen die de commissie Dierenwelzijn en de werkgroep rond dolfinaria de afgelopen jaren deden.
- Isabella Clegg was de onderzoekster die in 2021-2023 in Boudewijn Seapark onderzoek deed naar de leefomstandigheden en het welzijn van de dolfijnen. Zij gaf dus mee vorm aan de beslissing die in de Codex dierenwelzijn stond, en geeft aan dat een buitenbassin momenteel de diervriendelijkste optie is voor de zeven Brugse dolfijnen. De dieren in Brugge hebben het volgens haar ‘relatief goed’ daar er meer positive affective states dan negative affective states gemeten werden. Welke parameters die positieve dan wel negatieve staten aanduiden, werd niet toegelicht.
- Michel Vandenbosche wees op de hoge intelligentie en natuurlijke leefomstandigheden van tuimelaars, en pleitte voor het overbrengen van de dieren naar een sanctuary.
- Lars van den Ham vond het vooral zorgwekkend dat dolfinaria behandeld worden als een aparte categorie binnen de dierentuinwereld, en meende zich geviseerd te voelen. Naar eigen geloof en vermogen legde hij o.a. uit hoe de trainers in het dolfinarium een goede band met de dieren hebben en hoe een bedrijf als een dolfinarium het recht heeft op toekomstperspectief.
- Martin Boye, woordvoerder van de EAAM, verdedigde de status quo en haalde holle argumenten aan, zoals hoe dolfijnen in gevangenschap vaak meer kilometers per dag afleggen dan dolfijnen in het wild. Hij gaf ook aan dat verschillende elementen uit Ampes voorstel niet wetenschappelijk onderbouwd waren.
- Koen Margodt legde enkele cijfers van het Boudewijn Seapark naast het rapport van mevrouw Clegg en de claims die de dolfinariuindustrie maakt. Hij had het o.a. over het hoge aantal dode dieren in Brugge, het feit dat tuimelaardolfijnen niet met uitsterven bedreigd zijn, en het gegeven dat Vlaanderen een verbod op circussen met wilde dieren uitschreef, maar dolfinaria blijft toelaten. Hij werd geruggesteund door Jane Goodall, de biologe van wiens onderzoeksgroep Margodt deel uitmaakt. Zij brak in haar videoboodschap een lans voor meer onderzoek naar en fondsen voor een geschikte sanctuary. De tegenstand die zij ondervond bij het oprichten van een sanctuary voor chimpansees vertoont parallellen met de argumenten die partijen nu aanhalen contra het sanctuary-scenario voor de Brugse dolfijnen.
Conclusie
De verschillende standpunten lagen erg uiteen, en elke spreker kreeg de tijd haar argument in detail uit te werken. O.a. daarom kende de hoorzitting (nog) geen conclusie: de parlementsleden krijgen de kans om schriftelijke vragen voor elk van de sprekers in te sturen. Bij een tweede hoorzitting worden de vragen besproken en zal er een beslissing vallen over het ontwerp van decreet van mevrouw Ampe.
Bite Back plant ook die zitting op te volgen. We houden jullie op de hoogte via onze sociale media, nieuwsbrief en website.
Binnenkort kan je het volledige verslag van de hoorzitting hier nalezen.
