Vandaag, 20 juli, is het World Day for the Defense of Liminal Animals, oftewel de Internationale dag ter bescherming van Liminale Dieren.
Deze dag werd in het leven geroepen door de Franse dierenrechtenorganisatie Projet Animaux Zoopolis (PAZ). Bite Back ondertekende hun manifest aangaande liminale dieren (zie hieronder) en grijpt deze dag aan om informatie te verstrekken over (de bescherming van) deze dieren.
Wat zijn liminale dieren?
Liminale dieren zijn dieren die noch gedomesticeerd, noch wild zijn. Ze leven tussen die twee categorieën in en vormen zo een derde categorie binnen het dierenrijk. Belangrijk is dat ze nauw samenleven met de mens, vaak in een stedelijke context, zonder dat ze gedomesticeerd zijn. Deze categorisatie wordt ontleend aan Zoopolis, een politiek-filosofisch boek over dieren(rechten) van Sue Donaldson en Will Kymlicka.
Voorbeelden van liminale dieren zijn duiven, ratten, muizen, eenden en konijnen.
Waarom hebben deze dieren bescherming nodig?
Omdat deze dieren nauw samenleven met de mens, wordt de confrontatie tussen beide partijen frequenter; ze zijn vaak een inherent onderdeel van het straatbeeld of van het stedelijke leven. Ook de mogelijke effecten die liminale dieren veroorzaken, worden voor de mens zo moeilijker te negeren. Bij duiven of kraaien zijn dat vaak ongewenste nestplaatsen (in schoorstenen of op vensterbanken); bij ratten of muizen is het vaak louter hun aanwezigheid die in bepaalde contexten ongewenst is (woningen, restaurants,…).
Liminale dieren worden zo vaak gezien als overlast of als pest. Bijgevolg worden er wrede methoden ingezet om hun populatie te verkleinen. Voorbeelden zijn plakvallen, gif, gebruik van vangkooien, vergassing, verwoesten van nesten, de jacht…
Wat moet er dan wel gebeuren met deze liminale dieren?
Ten eerste dient het leven van deze dieren verbeterd te worden. Net als alle dieren, willen liminale dieren een veilig en vrij leven leiden. Daar ze deel zijn van de stedelijke context, zijn ze vaak afhankelijk van de mens voor voeding en huisvesting. We kunnen deze afhankelijkheid echter ook gebruiken om de dieren te helpen. Volgende thema’s ontlenen we van het Manifest van PAZ:
- Bevolkingscontrole: Wij ondersteunen populatiecontrole van liminale dieren indien nodig, maar veroordelen sterk het gebruik van dodelijke methoden. Een voorbeeld is het in een vroeg stadium weghalen van eieren bij vogels.
- Habitatbehoud: Wij pleiten voor het behoud van specifieke gebieden, zoals groene ruimtes, waar liminale dieren kunnen leven. De oprichting van geschikte structuren, zoals duiventillen, wordt aangemoedigd.
- Voeding: Overheden moeten ervoor zorgen dat dieren toegang hebben tot geschikte voeding. Vegetatieve ruimtes worden aanbevolen om te voldoen aan de specifieke behoeften van plantenetende dieren. Momenteel is het voederen van liminale dieren door particulieren vaak strafbaar.
- Overleg en ethologie: Het implementeren van vredevolle coëxistentie tussen mens en dier vereist kennis van de behoeften van deze dieren. Ook is het belangrijk steeds de dialoog met stadsbewoners te faciliteren, zodat beide belanghebbende partijen gehoord worden.
Ten tweede moeten dierenrechtenorganisaties als de onze blijven inzetten op sensibilisering om de collectieve perceptie van deze dieren positief te beïnvloeden.
Doel van de World Day for the Defense of Liminal Animals
Het hoofddoel van deze dag is dan ook een collectief reflecteren bevorderen over hoe de mens met liminale dieren kan samenleven. Er moet dialoog komen tussen mensen onderling, maar eveneens tussen stadsbesturen, die vaak bevoegd zijn voor het ‘controleren’ van de dieren in de stad. Daarnaast brengen we de vaak wrede methoden onder de aandacht die worden ingezet om deze dieren te verdrijven of te doden, om deze uit de wereld te krijgen.
Zo kunnen we samen bewegen naar een wereld waarin mens en (liminaal) dier in vrede samenleven.
Meer info over (samenleven met) liminale dieren vind je op de website van onze collega’s van PAZ.
Nederlands (België) 
Français de Belgique