Hoe is het gesteld met de honingbij?

‘De week van de bij’ die op 29 mei van start ging, bracht een klare boodschap: de bij heeft het moeilijk. De reden? Eten zoeken en vinden vormt een steeds grotere uitdaging. Als we weten dat bijen honger lijden, is het dan niet tegenstrijdig om hun voedselreserves – hun honing – nog van hen weg te nemen? Veganisten vinden van wel. Maar dat is niet de enige reden waarom ze honing links laten liggen.

Verschillen en gelijkenissen tussen wilde bijen en honingbijen

Wilde bijen zijn solitaire dieren. In tuinen en velden zie je ze altijd op hun eentje. Honingbijen daarentegen leven in groep en worden gekweekt. Ze trekken er ook op uit, maar leven in kasten en niet onder de grond, zoals de wilde bij. Ze voeden zich beide met nectar en stuifmeel, maar de honingbij legt ook zoetere reserves aan: honing.

Waarom eten veganisten geen honing?

Voedselreserves

Bijen komen tijdens de winter zonder voedsel te zitten. Ze bereiden zich daarop voor door in de lente en de zomer een voorraad aan te leggen: honing. Ze werken tijdens de warme maanden dus extra hard om de barre winter te overbruggen. Dat er telkens een paar gretige handen hun voorraad stelen, zint hen dus zeker niet.

Berokers

Waarom gaan de bijen dan niet in de verdediging als ze bestolen worden? Vooral omdat ze daar de kans niet toe krijgen. Imkers dragen niet voor niets beschermende kledij. Bovendien gebruiken ze een ‘beroker’ om de bijen kalm te houden. Dat is een soort gereedschap waarmee imkers hen bedwelmen met rook, om hen te doen geloven dat de kast in brand staat. Hun eerste instinct is honing opnemen, wat ervoor zorgt dat ze minder steken.

Vleugels afknippen

Je vraagt je misschien af waarom een bijenfamilie niet gewoon wegvliegt om in het wild een nieuw leven op te bouwen. De waarheid is dat dat meestal niet kan. Imkers knippen vaak de vleugels van de koningin af, zodat zij het nest niet kan verlaten. En als zij het nest niet verlaat, dan de andere, trouwe bijen ook niet.

Suikerwater

Nectar, stuifmeel en honing zitten boordevol voedingsstoffen voor de bij. Ter vervanging van de honing die imkers wegnemen, geven ze de bijen vaak suikerwater. Een beetje suiker vermengd met water kan een uitgeputte bij zeker helpen in noodsituaties. Maar het goedje kan zeker niet tippen aan de natuurlijke voeding van de bij en is dus geen volwaardig alternatief.

Kunstmatige inseminatie

Mensen die dieren bevruchten met de hand: koeien en varkens moeten het standaardmatig ondergaan. Geiten, paarden, schapen en zelfs de bij kunnen er ook niet aan ontsnappen. Maar waarom eigenlijk? Want de bij is toch zelf in staat om zich voort te planten?

Met kunstmatige inseminatie willen imkers vooral een minder steeklustig ras creëren, zodat het makkelijker is om de honing van hen weg te nemen. Hoe gebeurt zo’n inseminatie juist? Eerst wordt er sperma uit het achterlijfje van de dar gedrukt. Daarna wordt de koningin verdoofd met CO₂ en wordt ze in een buis geduwd. Vervolgens wordt de sperma bij haar geïnjecteerd. En dat allemaal buiten de wil van de dieren om…