FAQ: Zijn kippen even slim en gevoelig als andere huisdieren?

Kippen worden al snel afgeschreven als domme dieren. In vergelijking met honden geven mensen ze vaak een barslechte score op het vlak van intelligentie. Maar wat vertelt onderzoek ons? Wij zijn er als de kippen bij om jou over hun kennen en kunnen te vertellen!

Training

In 2015 mocht een groep studenten enkele kippen trainen, waarna bekeken werd of hun attitude ten opzichte van de dieren veranderde. En ja hoor: hun idee over kippen veranderde wel degelijk! Na de training zeiden ze: “Ik had nooit gedacht dat kippen intelligent genoeg zouden zijn en zo snel zouden leren.”

De studie bewijst dat vooroordelen tegenover kippen alomtegenwoordig zijn, maar ook dat onderzoek die foute denkbeelden moeiteloos kan ontkrachten. Zo heeft onderzoek aangetoond dat er vele overeenkomsten zijn tussen de hersenen van vogels en zoogdieren; de cognitieve capaciteiten van beide soorten zijn dus vergelijkbaar.

Cognitie

Dat kippen pientere dieren zijn, bewijzen onderstaande feiten:

Kippen kunnen tot wel 30 soortgenoten herkennen. En ook de gezichten van mensen komen hun bekend voor. Wist je trouwens dat ze de voorkeur geven aan mooie mensen? Balen dus als een kip je niet ziet staan…
Kuikens kunnen tellen: Als kuikens zien dat er achter twee aparte schermen een verschillend aantal voorwerpen gelegd wordt, dan tonen ze meer interesse voor het scherm met het grootste aantal. Als er vervolgens achter het ene scherm voorwerpen weggehaald en achter het andere bijgelegd worden, dan doen ze het rekenwerk en kiezen ze opnieuw voor het scherm met het meeste aantal voorwerpen.
Kippen kunnen deductief redeneren: Dat is een vorm van redeneren die ze gebruiken om hun positie in de sociale orde te bepalen. Als ze bv. zien dat een dominante kip (Piet) gepikt wordt door een andere, nog dominantere kip (Korneel), dan snappen ze dat ze geen kans maken tegen Korneel. Als ze echter zien dat de dominante kip (Piet) zijn mannetje kan staan tegenover een andere kip (Jan), dan vermoeden ze dat ze Jan ook wel aankunnen.
Kippen begrijpen objectpermanentie: Ze snappen dat iets nog steeds bestaat, ook als ze het niet meer kunnen zien (jonge kinderen kunnen dat niet). Bovendien kunnen ze de bedekte helft van een voorwerp er in gedachten bijdenken.
Kippen hebben tijdsgevoel: Als voedsel in tussenpozen van 6 minuten uit een eetbak komt als de kippen ernaar pikken, dan beginnen ze na 6 minuten heviger naar het toestel te pikken.
Kippen kunnen anticiperen: In een onderzoek kregen kippen drie verschillende geluiden te horen. Elk geluid lokte na 15 seconden een andere reactie uit: een positieve, negatieve en een neutrale. Al snel associeerden ze de geluiden met de reacties en wisten ze wat hen te wachten stond.
Kippen kunnen sociaal leren: Ze leren bij door te observeren hoe anderen iets doen.

Inlevingsvermogen en empathie

Moederliefde

Als een kip bitter eten proeft en dat absoluut niet lekker vindt, dan zal ze proberen haar kuikens te doen stoppen met eten. Ze heeft namelijk schrik dat haar kleintjes er ziek van zullen worden. Ze kan haar eigen ervaringen dus gebruiken om haar kuikens te beschermen in gelijkaardige situaties.

Bovendien vertoont een mama tekenen van stress als ze ziet dat haar kuikens ook stress ervaren. Kuikens worden daarnaast rustiger als ze zien dat hun moeder ook kalm blijft.

Haantjesgedrag

Een ander voorbeeld zijn foodcalls. In de regel roept enkel de dominante haan dat er eten te rapen valt, omdat hij in een goed blaadje wil staan bij de dames. Als een ondergeschikte haan dat doet, dan mag hij ruzie verwachten. Zijn oplossing? Niet of stiller roepen. Dat doet hij door zich in te leven in de andere haan: waar bevindt dat baasje zich? En waar is hij juist mee bezig?

Zelfcontrole

Klinkt de marshmallow-test bekend in de oren? Tijdens die test kregen kinderen één marshmallow, tenzij ze zich een paar minuten konden beheersen. Dan kregen ze er twee.

Sommige kinderen konden wachten, anderen niet. En dat is ook bij kippen het geval. Studies tonen aan dat een kip in staat is om te wachten op de grotere beloning. Jackpot!

Communicatie

Gekakel, dat betekent toch niets? Mis! Kippen gebruiken wel 24 verschillende kreten om met hun soortgenoten te communiceren.

Ze gebruiken bijvoorbeeld waarschuwingskreten. Afhankelijk van het soort kreet zoeken kippen dekking in de struiken (roofvogels) of steken ze hun nek uit en kijken rond (bv. wasberen).

Communiceren doen ze bovendien heel bedachtzaam:

Ze waarschuwen soortgenoten luider en langer als ze zelf al beschutting vonden. Ze schatten gevaar dus heel goed in.
Hanen roepen vrouwtjes als ze eten gevonden hebben, maar liegen daar soms over! Waarom? Om eventueel met hen te paren. De hennen krijgen dat echter snel door en komen vervolgens niet meer opdagen.

Persoonlijkheid

Kuikens erven, net zoals baby’s, bepaalde karaktereigenschappen van hun ouders. Sommige kippen zijn aanhankelijk. Anderen iets stouter tegenover soortgenoten. Sommige gaan heel graag op verkenning en andere zijn dan weer waakzaam en op hun hoede.

“Eén van onze vorige kippen, Katoo, kwam altijd aangelopen als ik thuiskwam met de auto. Dan opende ik mijn deur en sprong ze op mijn schoot. Dat je denkt, die kip lijkt wel een hond! Ongelofelijk, toch?”

Kris

(Charlie Magazine)

Vind je het net zoals Kris verbazingwekkend dat een kip zich ‘als een hond’ kan gedragen? Dat is nergens voor nodig. Sommige kippen zijn nu eenmaal aanhankelijk en andere zelfstandig. Dat patroon zien we ook bij andere huisdieren terug. Honden en katten leven echter aan onze zijde, waardoor hun karakter geen geheimen voor ons heeft. Door wat meer tijd met je kippen te spenderen, kan je ook hen beter leren kennen.

Conclusie

Over het IQ en EQ van kippen bestaan er heel wat vooroordelen. Gelukkig heeft onderzoek die foute denkbeelden een voor een ontkracht. Een paar voorbeelden? Kippen:

leren snel bij;
hebben cognitieve capaciteiten die vergelijkbaar zijn met jonge kinderen en andere dieren;
voelen heel wat emoties, hebben een inlevingsvermogen en empathie;
communiceren doordacht met soortgenoten;
hebben een eigen persoonlijkheid.