 |
Niets is nog onze eigen schuld. Alles wat misgaat, ligt aan de ‘maatschappij’. De ‘anderen’. Het ‘systeem’. Maar wij, nietige burgers, wij zijn de maatschappij, wij zijn de anderen, wij houden het systeem in stand. Oorlogen worden inderdaad bedacht door machtsgeile regeringsleiders. Maar een oorlog zou niets zijn zonder soldaten. Dieren worden gedood door de bio-industrie. Maar ze zouden er geen geld aan verdienen, als iedereen veganist werd.
Wetten, regels en gewoonten hebben maar zin in zoverre de meerderheid van een volk zich daaraan houdt. Het is verbijsterend hoe ronduit nonchalant wij met die macht – waarvan we ons vaak niet eens bewust zijn – omgaan. Maar al te vaak én graag conformeren we ons schaamteloos aan de heersende waarden en normen. ‘Het is altijd zo geweest,’ zeggen we dan. ‘Ik kan er toch niets aan veranderen.’ Of ‘Het heeft geen zin om me er druk om te maken.’
Maar ik, en heel wat mensen met mij, maken zich wel druk. Dat wordt ons niet in dank afgenomen. Wie begaan is met medemensen, het milieu of godbetert dieren, wordt al snel gereduceerd tot paria. Een marginale neo-hippie. En tegelijkertijd een gevaarlijke, gewelddadige terrorist die sporadisch al eens een hamburgerrestaurant afbrandt. Maar dan wel op bruine sandalen en geitenwollensokken. Dierenrechtenactivisten en vegetariërs zijn zeurderige moraalridders die met getrokken zwaard ten strijde trekken om de mensheid op hun gebreken wijzen. Het zijn naïevelingen, die vasthouden aan sprookjes en af en toe een eenhoorn zien voorbij draven. En het zijn bovenal hypocrieten, want het kan niet zijn dat ze zelf geen schade berokkenen.
Hij die zonder zonde is, werpt de eerste steen.
Ah, je staat de demonstreren tegen bont? Maar je eet vast wel vlees! Ah, je bent tegen dierproeven? Net alsof jij nooit medicijnen slikt die getest zijn.
En zo houden we de maatschappij in stand. One evil justifies the other. Als jij iets slechts mag doen, mag ik dat ook.
Tot onze planeet en al het leven daarop volledig naar de haaien is.
D Â t is de reden dat Bite Back zich in de eerste plaats richt tot de consument, de gewone burger. Dat is de reden waarom onze ‘Ontmoet Het Dier Achter Je Vlees’-acties tot stand kwamen, dat we folders bedelen met proefdiervrije bedrijven, dat we mensen oproepen hun verantwoordelijkheid op te nemen. Het is makkelijk om met de vinger naar de overheid en de grote bedrijven te wijzen, maar zelfs die logge instanties draaien op grote aantallen werknemers en ambtenaren. En dat, dat zijn wij!
Je zou denken dat wij mensen gewoon te braaf zijn om iets te veranderen.
Maar dezelfde mensen die vlees blijven eten uit ‘gewoonte’ of ‘omdat ze moeten van hun ouders’, of die zich zomaar neerleggen bij dierenleed omdat het nu eenmaal de gang van zaken is, beginnen wel stiekem sigaretten te roken op hun twaalfde, hebben onveilige seks, rijden door het rood licht, bedriegen hun partner of stelen iets uit een winkel.
Je maakt mij niet wijs dat jij nog nooit iets hebt gedaan dat tegen de wet – of tegen de waarden die bepaalde mensen, zoals je ouders, je hebben proberen bijbrengen – indruist. Waarom kan je dat plots niet meer als het om dierenrechten gaat?
Uitvluchten zullen er altijd zijn om niets te doen, om de verantwoordelijkheid te verschuiven naar ‘de anderen’.
Maar je hebt gelijk. Het is aan de anderen om deze wereld te veranderen. En die anderen, dat zijn wij. Allemaal.
“Never doubt that a small group of thoughtful, committed people can change the world. Indeed, it is the only thing that ever has.” – Margaret Mead.
Leen Raats
Journalist/activist Bite Back
